Στην εισήγηση του ο Αντιπεριφερειάρχης Ηλείας Χαράλαμπος Καφύρας κινήθηκε σε τρεις άξονες, με πρωταρχικό άξονα τις εξελίξεις στην Αγροτική Οικονομία για να δούμε πώς πάμε. Ο δεύτερος άξονας αφορά στις συλλογικές δράσεις των Αγροτών (Συνεταιρισμοί) και ο τρίτος και κύριος άξονας αφορά στην αγορά που σ΄αυτόν εντάσσονται και οι δράσεις που αφορούν το περίφημο καλάθι προϊόντων της Περιφέρειάς μας, στο οποίο θα απεικονίζεται ο διατροφικός πολιτισμός, ο χαρακτήρας και η ταυτότητα...
ο Αντιπεριφερειάρχης της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας Χαράλαμπος Καφύρας υπενθύμισε ότι η Ηλεία είναι μια κατ' εξοχήν αγροτική περιοχή καθώς εδώ παράγεται το 5% του συνόλου της εγχώριας αγροτικής παραγωγής. Η περιοχή έχει δε δεσπόζουσα θέση στην παραγωγή ορισμένων προϊόντων όπως, για παράδειγμα, το καρπούζι αφού στην Ηλεία παράγεται το 35% της εγχώριας παραγωγής.
Ο κ. Καφύρας υπογράμμισε ότι στη διαμόρφωση της πρότασης για το «Καλάθι της Περιφέρειας» πρέπει να ληφθεί υπόψη η ισχυρή παραγωγική φυσιογνωμία της Ηλείας στον πρωτογενή τομέα και να ενταχθούν στις ενεργές πολιτικές στήριξης προϊόντα της περιοχής όπως το ελαιόλαδο, η σταφίδα, το καρπούζι και εν γένει τα οπωροκηπευτικά, η φράουλα, τα βιολογικώς παραγόμενα προϊόντα κ.α.
Κατσιφάρας: Ευκαιρία για τους αγρότες της Δυτικής Ελλάδας το "Καλάθι της Περιφέρειας"
«Το Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων της Περιφέρειας, ως ένα σύνολο πολιτικών και δράσεων, αποτελεί σήμερα μια ισχυρή πρόκληση για την ανασυγκρότηση της αγροτικής οικονομίας στην Ηλεία και στην Δυτική Ελλάδα ευρύτερα». Αυτό τόνισε σήμερα το βράδυ, μιλώντας στη συνάντηση που έγινε στον Πύργο για το «Καλάθι της Περιφέρειας», ο Περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Απόστολος Κατσιφάρας.
Ο κ. Κατσιφάρας παράλληλα, απηύθυνε, έκκληση προς όλους (φορείς Αυτοδιοίκησης, συνεταιρισμούς, αγροτικές οργανώσεις, παραγωγούς, Υπηρεσίες κ.λπ.) να συστρατευθούν ώστε να μη χαθεί η σπουδαία ευκαιρία του «Καλαθιού Αγροτικών Προϊόντων» και των ευεργετικών πολιτικών που αυτή επισύρει.
Ακόμα ο Περιφερειάρχης υπογράμμισε στην εισήγηση του ότι ολόκληρη η Περιφέρεια παρουσιάζει μεγάλα πλεονεκτήματα στον πρωτογενή τομέα, ωστόσο βασικές διαρθρωτικές αδυναμίες μάς αποτρέπουν από την σωστή αξιοποίηση αυτών των πλεονεκτημάτων. Όπως πρόσθεσε, έχουμε μεγάλες εκτάσεις, μεγάλο αριθμό αγροτικού πληθυσμού, ποικιλομορφία στις καλλιέργειες, καλό κλίμα και εύφορη γη, ωστόσο, το επίπεδο οργάνωσης της παραγωγής είναι χαμηλό με αποτέλεσμα να είναι χαμηλή και η ανταγωνιστικότητα των αγροτικών μας προϊόντων.
Η συνάντηση που έγινε στον Πύργο εντάσσεται στον κύκλο των συναντήσεων που ξεκίνησε η Περιφέρεια με εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, με συνεταιριστικές οργανώσεις, ομοσπονδίες αγροτών και παραγωγούς, με σκοπό την διαμόρφωση της τελικής πρότασης που θα υποβληθεί στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τα προϊόντα που θα περιλαμβάνονται στο «Καλάθι της Δυτικής Ελλάδας». Είχε προηγηθεί, την Δευτέρα, ανάλογη συνάντηση στο Μεσολόγγι ενώ ο κύκλος των συναντήσεων θα κλείσει την προσεχή Δευτέρα στην Πάτρα.
Ο Περιφερειάρχης υπενθύμισε τους βασικούς στόχους της πρωτοβουλίας, έτσι όπως παρουσιάστηκαν από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστα Σκανδαλίδη και τον Υφυπουργό Γιάννη Κουτσούκο στην ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας, στις αρχές του περασμένου μήνα στην Πάτρα.
ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΗΛΕΙΑΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΚΑΦΥΡΑ
Η τοποθέτησή μου θα κινηθεί σε τρεις άξονες, με πρωταρχικό άξονα τις εξελίξεις στην Αγροτική Οικονομία για να δούμε πώς πάμε. Ο δεύτερος άξονας αφορά στις συλλογικές δράσεις των Αγροτών (Συνεταιρισμοί) και ο τρίτος και κύριος άξονας αφορά στην αγορά, που σ΄αυτόν εντάσσονται και οι δράσεις που αφορούν το περίφημο καλάθι προϊόντων της Περιφέρειάς μας, στο οποίο θα απεικονίζεται ο διατροφικός πολιτισμός, ο χαρακτήρας και η ταυτότητα κάθε περιοχής.
Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι στην πενταετία 2005-2009 υπήρξε μία μείωση του αγροτικού εισοδήματος της τάξης του 17%, υπήρξε καθήλωση των τιμών διάθεσης των αγροτικών προϊόντων σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα, μεγάλο άνοιγμα της ψαλίδας παραγωγού - καταναλωτή, μεγάλη μείωση ακόμη και των επενδύσεων του πάγιου κεφαλαίου στον αγροτικό τομέα και ελληνοποίηση των διατροφικών προϊόντων.
Το κόστος χρήματος μεγαλώνει συνεχώς. Για παράδειγμα οι γεωργικές επιχειρήσεις απορροφούν μόλις το 1,7% του συνόλου των δανείων, έναντι 20% του εμπορίου και 14% της ναυτιλίας.
Οι βασικότερες επιπτώσεις στην Αγροτική Οικονομία είναι κυρίως η παγκοσμιοποίηση που λειτουργεί χωρίς όρους και κανόνες και η εφαρμογή της ΚΑΠ, η οποία αποπροσανατόλισε τους έλληνες αγρότες από την αγορά με τις γνωστές συνέπειες, δηλαδή την αποσύνδεση της παραγωγής από τις ενισχύσεις. Θα ήθελα να πω δύο κουβέντες για την ΚΑΠ, το μέλλον της οποίας από το 2014 αποτελεί αντικείμενο διαβούλευσης.
- Καλόν είναι να διατηρηθούν και μετά το 2013 οι στόχοι της ΚΑΠ, όπως η διασφάλιση του εισοδήματος στους αγρότες με προσιτές τιμές στους καταναλωτές.
- Να διατηρηθούν οι περαιτέρω ενισχύσεις των μέτρων αγοράς, λόγω της αστάθειας των τιμών και των αγορών.
- Να συνεχίζουν να ενισχύονται οι νέες προκλήσεις, όπως η βιοποικιλότητα, η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η κλιματική αλλαγή πέραν της ΚΑΠ και από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Α) Οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Β) Η ΚΑΠ μετά το 2013 θα πρέπει να έχει αναδιανεμητικό χαρακτήρα, ως προς τους πόρους, σε σχέση με το ανθρώπινο κεφάλαιο και όχι την ισοπεδωτική λογική του μέσου όρου μεταξύ των κρατών μελών. Σημαντικές παρεμβάσεις μπορούν να γίνουν από τις Επιτροπές Περιφερειών της Ε.Ε. στη λογική της σύγκλισης και στην κοινωνική και οικονομική συνοχή της, θεωρείται βέβαιο ότι από την αναθεώρηση θα μειωθούν οι εισροές κατά 30% για την αγροτική οικονομία.
Είναι γνωστό επίσης ότι, ο αγροτικός τομέας αποτελεί βασικό τροφοδότη σειράς προϊόντων και υπηρεσιών ιδιαίτερης σημασίας για τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, η οποία, όπως είναι γνωστό, αποτελεί σταθερά τον κινητήριο μοχλό της μεταποίησης, καθώς παράγει το 25,2% της συνολικής προστιθέμενης αξίας και απασχολεί το 22,5% των απασχολουμένων του τομέα αυτού. Σημαντική επίσης κρίνεται η συνεισφορά των αγροτικών προϊόντων στο εξωτερικό εμπορικό ισοζύγιο της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την πενταετία 2005-2009 τα αγροτικά προϊόντα αποτελούσαν, κατά μέσο όρο, το 24% της αξίας των συνολικών εξαγωγών της χώρας. Πάνω από όλα η γεωργία εξασφαλίζει και εγγυάται τη διατροφική επάρκεια της χώρας. Ακόμη και να πτωχεύσει η χώρα, ο ελληνικός λαός δεν θα πεινάσει.
Στο πλαίσιο αυτό, το πρότυπο ανάπτυξης πρέπει να στηρίζεται σε αποκεντρωμένες πολιτικές, που αναδεικνύουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τομέα, που συμβάλλουν στην ανάδειξη και την ενίσχυση της ποιότητας των αγροτικών διατροφικών προϊόντων, που συμβαδίζουν με την προστασία του περιβάλλοντος και τη συνδέουν με τη στήριξη των τουριστικών υπηρεσιών και την προσφορά προϊόντων ποιότητας και υγιεινής διατροφής, που αξιοποιούν τα οφέλη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που επενδύουν στην παιδεία, την εκπαίδευση, την καινοτομία και την τεχνογνωσία, στις νέες τεχνολογίες, που τελικά αποβλέπουν σε νέες θέσεις εργασίας.
Αγορά
Καμία από τις προτάσεις που κατά καιρούς αναφέρονται για την αντιμετώπιση της παντελούς έλλειψης κανόνων λειτουργίας στην αγορά, της αδιαφάνειας των συναλλαγών και της κερδοσκοπίας δεν έχει μέχρι σήμερα αντιμετωπιστεί. Δεν έχει υιοθετηθεί η καθιέρωση ενός και μοναδικού τιμολογίου από τις αλυσίδες λιανικής πώλησης, στο οποίο πρέπει να ενσωματώνεται η αρχική τιμή και οι εκπτώσεις. Ούτε βέβαια έχει αντιμετωπιστεί η καθυστέρηση των πληρωμών των προμηθευτών από τις μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης τροφίμων, κατά παράβαση της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας και του υφιστάμενου εθνικού πλαισίου. Οι προμηθευτές, οι αγρότες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις τους, βρίσκονται κυριολεκτικά έρμαιοι του ασκούμενου οικονομικού εκβιασμού, της νόθευσης του ανταγωνισμού, των συνεπειών της οικονομικής ασφυξίας και της πολύμηνης καθυστέρησης των πληρωμών. Παράλληλα μεγεθύνεται συνεχώς το «καθεστώς» της ελληνοποίησης των προϊόντων, που υπονομεύει την εγχώρια παραγωγή.
Πρέπει επιτέλους να καθιερώσουμε ενιαία συστήματα διαφάνειας έχοντας ως κύρια εργαλεία την ιχνηλασιμότητα (που αποτελεί μοναδική ασπίδα προστασίας από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και τις ελληνοποιήσεις), την πιστοποίηση ως σύστημα ανάδειξης της προστιθέμενης αξίας, αλλά και τον έλεγχο της διακίνησης των προϊόντων με ισότιμη φορολογική βάση και με υγιή ανταγωνισμό.
Έχει επανειλημμένα τονιστεί ότι η πρόσθετη θεσμοθέτηση του μητρώου αγροτών, αποτελεί μεν μία θετική πρωτοβουλία, αλλά δεν έχει μέχρι σήμερα αντιμετωπιστεί η δημιουργία ενός συγχρόνου μητρώου εμπόρων ? διακινητών διατροφικών προϊόντων.
Μερικές σκέψεις για το καλάθι αγροτικών προϊόντων της Περιφέρειάς μας. Όπως είναι γνωστό, το μεγάλο πρόβλημα της Ελληνικής Γεωργίας δεν είναι η ποσότητα παραγωγής. Είναι κυρίως η ποιότητα, η τυποποίηση, η εμπορία, η μεταποίηση και ουσιαστικά η προβολή και η κατάκτηση της αγοράς.
Μόνο μ΄αυτές τις προϋποθέσεις μπορεί να ξεφύγει η Ελληνική Γεωργία από διάφορους αστάθμητους παράγοντες όπως είναι οι μεσάζοντες, οι κρίσεις, οι διατροφικές , οι επισιτιστικές κλπ.. Νομίζω ότι τελικά η Ελληνική Γεωργία για να πετύχει χρειάζεται ανασυγκρότηση στηριζόμενη στην ταυτότητα, την ποιότητα και την αειφορία.
Στη σημερινή συγκυρία της τεράστιας οικονομικής κρίσης, τον αγροτικό τομέα δεν επηρεάζει το μνημόνιο, διότι οι πόροι θεωρούνται δεδομένοι και προαποφασισμένοι από το 2007. Θεωρούμε ότι το κύριο χαρακτηριστικό που διαφοροποιεί το Νομό μας από την υπόλοιπη χώρα είναι το σπάνιο, ποικιλόμορφο και ευαίσθητο φυσικό περιβάλλον με κύρια στοιχεία τις πεδινές αρδευόμενες εκτάσεις, υγροβιότοπους, ποτάμια, λίμνες που θεωρούνται άριστα οικοσυστήματα και βιότοποι ιδιαίτερης οικολογικής αξίας, όχι μόνο για την περιοχή μας, αλλά για όλη την Ελλάδα.
Σε αρμονία με αυτό το πλούσιο περιβάλλον θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα καλάθι με αγροτικά προϊόντα που θα είναι βιολογικά και που είναι ο μοναδικός τρόπος παραγωγής που διασφαλίζει την οικολογική ισορροπία και προστασία όλων των παραμέτρων αυτού του σπάνιου φυσικού περιβάλλοντος του Νομού μας.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας για το καλάθι των προϊόντων κάθε Περιφέρειας θα επιλέγονται τα προϊόντα που συγκροτούν το διατροφικό πολιτισμό κάθε Περιφέρειας και στο καλάθι θα απεικονίζεται ο χαρακτήρας και η ταυτότητα κάθε περιοχής. Άρα λοιπόν συνδυάζουμε την ιστορία μας με την σύγχρονη τεχνολογία που σημαίνει και καινοτομία και συλλογικότητα της δουλειάς μας, ώστε να μπορούμε να κάνουμε σε κάθε Περιφέρεια το καλάθι των προϊόντων με την ιδιαίτερη ταυτότητα υψηλής ποιότητας και διεθνών προδιαγραφών.
Αγροτικοί Συνεταιρισμοί
Α. Δύο κουβέντες για το ΤΕΜΠΜΕ (Ταμείο Εγγυοδοσίας Αγροτών)
Αποτελεί σημαντικό χρηματοδοτικό εργαλείο, διότι πρώτον ο αγρότης θα παίρνει τόσο χαμηλό επιτόκιο που ουσιαστικά θα είναι μεγάλη επιδότηση και δεύτερον το κεφάλαιο θα ανανεώνεται μέσα από αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο, δεν θα φεύγει. Αυτό το μέτρο , το οποίο θα ξεκινήσει άμεσα (έχει υπογραφεί η ΚΥΑ με το Υπουργείο Ανάπτυξης), έχει ενισχυθεί προκαταβολικά με 400 εκ. ευρώ, το Υπουργείο θα βάλει τα 130εκ. και τώρα πρέπει εμείς σαν Περιφέρεια να σχεδιάσουμε τα καλάθια και με συγκεκριμένες προτάσεις για να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα που μερικές φορές είναι καλύτερο από επιδότηση.
Β. Βρισκόμαστε ακόμα στη συζήτηση του αυτονόητου. Δηλαδή της ανάγκης να κατανοήσουμε ότι οι αγροτικοί συνεταιρισμοί αποτελούν συλλογικές επιχειρήσεις.
Θέλω με την ευκαιρία αυτή να απευθυνθώ για μία ακόμη φορά και να τονίσω ότι το μοντέλο των Ενώσεων με συνεταιρισμούς σφραγίδες, με ανενεργά μέλη ή με εγγεγραμμένα μέλη με την τυπική έννοια των συσχετισμών, θα έπρεπε να το έχουμε εγκαταλείψει από καιρό. Και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι το μοντέλο αυτό έφτασε πλέον στα όρια της αντοχής του.
Ο ρόλος των αγροτικών συνεταιρισμών πρέπει να συνδέεται όχι μόνο με την αγροτική παραγωγή, αλλά με τη μεταποίηση των προϊόντων και με την τοποθέτησή τους στο ράφι. Η συνεταιριστική ιδέα αποτελεί μια ισχυρή και διαχρονική αξία, δεν είναι συνδικαλισμός, είναι κυρίως οικονομική λειτουργία γιατί έχει μέλη παραγωγούς που βάζουν τις περιουσίες τους, έχουν τα μερίδια τους, είναι μια παραγωγική λειτουργία που έχει σχέση με τους κανόνες, τις αγορές, την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα.
Είναι συνεπώς απολύτως αναγκαίο να ολοκληρωθεί σύντομα το νέο θεσμικό πλαίσιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, ώστε να πορευτούμε σε ένα νέο μοντέλο και για να συμφωνήσουμε μέτρα και πολιτικές για τη μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο, χωρίς να βρεθούν εκτός παραγωγικής διαδικασίας κρίσιμες μονάδες. Είναι έτσι αναγκαία η ίδρυση ενός φορέα ανασυγκρότησης των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, ώστε να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο στη χρηματοοικονομική διαχείριση και στις συναλλαγές με τις τράπεζες.
Επίσης από τον «Μπαλτατζή» για το 2011 το Υπουργείο έχει τη δυνατότητα να επενδύσει 2,5 δις ευρώ. Υπάρχει η δυνατότητα να μοιραστούν στις Περιφέρειες για σχέδια βελτίωσης LEADER+, ΟΠΑΧΧ (και εδώ ζητάω το αντίστοιχο για τις πυρόπληκτες περιοχές), για σχέδια βελτίωσης για τους νέους αγρότες, για το πρόγραμμα απονιτροποίησης κλπ. Σημειώνω ότι για το καλάθι που σήμερα συζητάμε, πρέπει να αποτελείται από τρία προϊόντα.
Πρώτον, όπως λέγονται τα προϊόντα ναυαρχίδες με σαφείς εξαγωγικούς προσανατολισμούς, όπως Κορινθιακή Σταφίδα, διάφορα είδη λαχανοκομικών προϊόντων, κυρίως είδη σαλατών, μαρουλιών (iceberg) be leaves και baby leaf, η φράουλα, οι επιτραπέζιες ελιές, λάδι, κρασιά V,Q,P,R,D και πράσινα σπαράγγια.
Θα υπάρχουν προϊόντα παραδοσιακά, που θα χαρακτηρίζουν την περιοχή, όπως θερμοκηπιακές καλλιέργειες και προϊόντα που εξασφαλίζουν την αυτάρκεια στις αγορές, πατάτες, καρπούζι, μεταποιημένα λαχανικά και εκτατικές καλλιέργειες.
Άρα εμείς πρέπει να αποφασίσουμε να προτείνουμε συγκεκριμένα προϊόντα απ΄αυτά που διαθέτουμε και μετά να ζητήσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία από σας για να προχωρήσουμε.
Για τους οργανισμούς του Υπουργείου Γεωργίας πρέπει να συγχωνευτούν εκτός της οικονομίας κλίμακος. Θα υπάρχουν με καλύτερο συντονισμό συντομότερες διαδικασίες χορήγησης των ενισχύσεων και πάντα στη λογική της ανταποδοτικότητας.
Πρέπει οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να ξεκαθαρίσουν το τοπίο σχετικά με τις ιδιωτικές εταιρίες που πιστοποιούν αγροτικά προϊόντα.
Ένα άλλο εργαλείο παρέμβασης στην εξασφάλιση της ποιότητας των προϊόντων είναι η λεγόμενη συμβολαιακή Γεωργία και Κτηνοτροφία, έτσι θα εξασφαλιστεί η διατροφική ασφάλεια, επίσης σημαντικό εργαλείο είναι η εκπαίδευςη και γνώση του αγροτικού κόσμου (Αμερικάνικη Γεωγρική Σχολή, Γαλακτομική Σχολή Ιωαννίνων κ.λ.π.) Τι γίνεται με την ψηφιακή εκπαίδευση στα σχολεία, τι γίνεται με την διαμόρφωση της νέας καταναλωτικής συνείδησης μέσα από τα σχολεία (εργαστήρι Βαρκελώνης). Οι απόφοιτοι των γεωργικών σχολών πρέπει να έχουν το λεγόμενο «πράσινο» πιστοποιητικό για να μπορεί να μπαίνει ευκολότερα στα επενδυτικά σχέδια.
iliaoikonomia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου